Na twaalf jaar collectezakken met lange stok weer terug in de kerk
17 mei 2021

Na twaalf jaar collectezakken met lange stok weer terug in de kerk
17 mei 2021, Foto: Ingrid Meijer-Somsen, Tekst: Ad Oostlander
U heeft ze misschien wel in onze kerk zien hangen aan de muur rechts naast het liturgie bord. Geen gewone collectezakken maar drie bijzondere zakken; een lange stok met aan het uiteinde een zwarte zak. Geen gewone zak, maar een fluwelen zak. Zwart fluweel met de letter “K” erop. Voor de renovatie hingen ze links van het liturgiebord.

Wat de letter betreft; gebruikelijk zijn D van diaconie en K van kerk soms komt ook P voor predikant. Zij verwijzen naar de begunstigden van de collectes.

Drie eenzame collectezakken op zolder. Een schreeuw om gehoord te worden. Gezien door een diaken. De vierde hengel heeft de zolder niet overleefd. Onder de hengels liggen op een meubel de doorgeef collectezakken. Na twaalf jaar weer herenigt!. En terecht want een offer mag in de eredienst ruim baan krijgen.        


Mijn vader was collectant in de Grote kerk in de stad Apeldoorn. Een kerk die haar naam eer aan doet met 1800 zitplaatsen. Naast diakenen waren er speciale broeders aangesteld als hulp bij het collecteren. Het was het begin van de jaren zestig. Ik was nog een jongen. Waar ik als kind altijd naar uitkeek was het moment van de collecte. Daar keek ik de hele preek naar uit; het collecteren. Op het moment dat de dominee de collecte aankondigde, ging mijn vader iets schuin in de bank zitten. Dan graaide hij iets uit zijn broekzak of uit de binnenzak van zijn jasje en daar kwamen ze tevoorschijn, de witte handschoenen die hij langzaam aantrok. En dan wist ik het; collecteren met de lange stok, de hengel.

De manier hoe hij die stok zo soepel beroerde, vond ik altijd iets magisch hebben. Het was een hele kunst om die lange stok al hengelend voor de gewijde aandacht van de bezoeker te plaatsen. En was de zak aan het einde gekomen van de bank, dan moest de stok, zwaar geworden met alle financiële bijdragen, waardig worden opgeheven, over de hoofden van de mensen heen naar de volgende bank. Ik vond het een heel ritueel gebeuren. Ook het waardig schrijden van de collectanten door de gangpaden, hoorde erbij. Waardig ook omdat Wilhelmina  als regelmatige  kerkganger aanwezig was met haar eigen plaats in de zogenaamde hofbank.  

Maar in de protestantse kerk staat “het woord” van bemoediging  centraal. Vroeger was mijn vader ontvankelijk  voor lange preken. Had de dominee zich aan de gebruikelijke lengte gehouden dan was het een goede preek. Na het zondagse middageten schakelde mijn vader om één uur over op Hilversum 1 voor het wekelijkse radiocommentaar op de internationale politiek: De toestand in de wereld, door mr. G.B.J. HiltermannHet geestelijke en het aardse leven kwamen op deze zondag weer bij elkaar en waren weer in balans gebracht. Ik mocht met mijn broers in de tuin gaan voetballen. ‘Niet op straat hoor jongens’ riep onze moeder ons nog na.

 
terug